Pozew o ustalenie ojcostwa

Pozew o ustalenie ojcostwa to pismo kierowane do sądu w celu dokonania prawnego stwierdzenia, kto jest ojcem małoletniego dziecka.

Taki pozew może być wniesiony przez matkę dziecka, samego domniemanego ojca, lub – w imieniu dziecka – przez prokuratora lub opiekuna prawnego, co zdarza się jednak rzadko. Najczęstsze są sytuacje, gdy to matka małoletniego dziecka lub domniemany ojciec wnoszą taki pozew.

W treści pozwu ważne jest wykazane, dlaczego akurat domniemany ojciec jest rodzicem małoletniego dziecka - najczęściej uzasadnia się to poprzez opisanie kontaktów cielesnych występujących między takim ojcem a matką małoletniego dziecka.

Ponadto, w przypadku gdy z pozwem wychodzi dziecko, można żądać ustalenia alimentów na jego rzecz.

Sąd, rozpatrując sprawę, może przeprowadzić różne dowody, w tym testy genetyczne, aby ustalić faktyczne pochodzenie dziecka. Ostateczne orzeczenie sądu ma istotne konsekwencje prawne, w tym dotyczące alimentów, dziedziczenia oraz praw i obowiązków rodzicielskich, a także może wpłynąć na zmiany w akcie urodzenia małoletniego dziecka.

Ustalenie ojcostwa, a tym samym możliwość wniesienia pozwu o jego ustalenie wynika z ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Art. 84.
"§ 1. Sądowego ustalenia ojcostwa mogą żądać dziecko, jego matka oraz domniemany ojciec dziecka.
§ 2. Matka ani domniemany ojciec nie mogą wytoczyć powództwa o ustalenie ojcostwa po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności. Jeżeli dziecko zmarło przed osiągnięciem pełnoletności, matka oraz domniemany ojciec mogą wytoczyć powództwo o ustalenie ojcostwa do dnia, w którym dziecko osiągnęłoby pełnoletność.
§ 3. Dziecko albo matka wytacza powództwo o ustalenie ojcostwa przeciwko domniemanemu ojcu, a gdy ten nie żyje - przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy.
§ 4. Domniemany ojciec dziecka wytacza powództwo o ustalenie ojcostwa przeciwko dziecku i matce. Jeżeli matka dziecka nie żyje, powództwo wytacza się przeciwko dziecku, a jeżeli dziecko nie żyje - przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy.
§ 5. W razie śmierci dziecka, które wytoczyło powództwo, ustalenia ojcostwa mogą dochodzić jego zstępni."